Bài thơ Xuân sớm (Tố Hữu)

Bài thơ Xuân sớm

Xuân đến năm nay, sớm lạ thường
Trời đang rét ngọt, sáng nhiều sương
Ong kêu ong dậy đường hoa vải
Rực lúa chiêm vàng, bướm bướm vàng.

Ơi con cò trắng bay ngang
Có nom thấy lúa thẳng hàng xanh xanh?
Xuống đây mà ngắm cùng anh
Ngón tay các chị cấy nhanh như đàn.

Nghé con, mày đứng cho ngoan
Chớ xô hàng chuối hàng xoan mới trồng
Kênh mương vừa nắn thẳng dòng
Chớ leo bờ thửa bờ vùng mới xây.

Quýt nhà ai chín đỏ cây
Hỡi em đi học, hây hây má tròn
Trường em mấy tổ trong thôn
Ríu ra ríu rít chim non đầu mùa…

*

Như nghìn năm đẹp nét xuân xưa
Bỗng toả gương trong, sạch bụi mờ
Xuân mới, đơn sơ, đằm thắm vậy
Căng đầy sức dậy, dáng non tơ…

Đi giữa đồng xuân, dạ ngẩn ngơ
Quê hương ta hỡi! Có ai ngờ
Mỗi dòng kênh đó, bờ tre đó
Máu đã rơi nhiều, đỏ ước mơ!

Mà vẫn chưa yên. Vẫn những ngày
Đạn bom còn giội, nát đường cày
Còn toan xoá sạch màu xanh lúa
Toan xé trời xanh của én bay!

Giặc Mỹ! Cứ đem mày đến đây!
Chúng ta, pháo đã sẵn trong tay
Lúa ta vẫn tốt, cây ra lộc
Xuân vẫn về cho ong bướm say…

*

Ôi những nàng xuân rất dịu dàng
Hát câu quan họ chuyến đò ngang
Nhẹ nhàng tay cấy bên sông ấy
Súng khoác trên lưng, chẳng ngỡ ngàng.

Ai biết vì sao? Lúc đất trời
Chuyển mùa, rét dữ, gió sương rơi
Ấy ngày xuân đến… nên hoa lá
Cứ nở, như không đợi nắng mời.

Ta giữ cho ai? Mảnh đất này
Việt Nam! Hai tiếng gọi hôm nay
Mênh mông đôi cánh bay muôn dặm
Qua mấy trùng dương, vượt tuyết dày.

Nghe nói nhiều nơi còn lạnh lắm
Mùa xuân chậm đến, giá lâu tan
Ước gì mang ít hoa xuân sớm
Gửi bạn gần xa, bớt nỗi hàn…

Xuân ở miền Nam có nóng không?
Tết nay dưa hấu chín đầy đồng
Đoàn xe kia chạy đâu nhanh thế?
Lá nguỵ trang reo, cuốn bụi hồng…

12-1-1966

Tác giả: Tố Hữu.

Nguồn: Xuân sớm, Tố Hữu, Ra trận, NXB Văn học, 1972.

Đoạn thơ “Quýt nhà ai … đầu mùa” của Bài thơ Xuân sớm được dùng trong sách giáo khoa tập đọc lớp 1 (bộ cũ):

Bài thơ Hỡi em đi học

Quýt nhà ai chín đỏ cây
Hỡi em đi học, hây hây má tròn
Trường em mấy tổ trong thôn
Ríu ra ríu rít chim non đầu mùa.

Trích Bài thơ Xuân sớm (Tố Hữu)
Sách Tập đọc 1, xuất bản năm 1985.

Bài viết liên quan:

Bài thơ Xuân hiểu (Sớm xuân) (Trần Nhân Tông) Bài thơ Việt Bắc (Tố Hữu) (1954) Bài thơ Nhớ đồng (Tố Hữu) (1939) Bài thơ Chuyện em… (Tố Hữu) (1968) Bài thơ Tiếng hát đi đày (Tố Hữu) (1942) Bài thơ Dậy sớm Bài thơ Ai dậy sớm (Võ Quảng) (SGK Tiếng Việt 1&2) Bài thơ Trang giấy học trò (Chính Hữu) (1966)